Futbol Temelleri
Futbol
Amerikan futbolu yüz yılı aşkın bir süredir var olan bir oyundur. Her yıl milyonlarca kişinin izlediği, sert ve aksiyon dolu bir spor haline gelmiştir. Eğer buradaysanız, muhtemelen bu popüler oyunun bazı temellerini öğrenmek istiyorsunuzdur. Futbolun tüm temellerini öğrenmek için okumaya devam edin!
İçindekiler
Nasıl Oynanır
Futbol, iki takım tarafından 15'er dakikalık dört çeyrekten oluşan 60 dakikalık bir oyun formatında oynanır. Oyun, 53 yarda genişliğinde ve 120 yarda uzunluğunda (100 yarda saha ve iki adet 10 yarda "uç bölge") çim veya çim sahada oynanır. Futbol maçları, bir takımın topu diğer takımın karşılaması için sahaya attığı başlama vuruşuyla başlar. Alıcı takım daha sonra hücum takımı haline gelir ve topu sahanın aşağısına doğru taşıyarak sayı yapma görevini üstlenir.
Hücum takımları topa sahip oldukları her an, başlama vuruşundan sonra başlangıç noktalarından 10 yarda uzakta olan bir "first down "a ulaşmak için dört deneme ya da "down" hakkına sahiptir. Eğer 10 yarda dört hak içinde elde edilemezse, savunma takımı topa sahip olur. Ancak, çoğu takım üç haktan sonra topu "punt" yapmayı tercih eder. İlk hak sayısına ulaşmak hücum takımına devam etmesi için dört hak sayısı daha verir. Bu durum hücum takımı sayı yapana kadar (aşağıda açıklanmıştır) ya da bir fumble, bir interception, bir punt ya da downs'ta bir top kaybı ile bir "turnover" gerçekleşene kadar devam eder.
Bu daha fazla gol atan takım puan kazanan kazanır. Maçın sonucu bir takımın galibiyet-mağlubiyet rekoruna eklenir ve sezon sonunda takımlar rekorlarına göre playofflar için seçilir.
Nasıl Puanlanır
Futbolda bir takımın gol atabilmesinin dört yolu vardır, bunların her biri farklı bir puan değerine sahiptir ve farklı eylemler gerçekleştirilerek başarılır.
Touchdown
Touchdown, altı puan kazandıran, spordaki en değerli harekettir. Bir takımın gol atabilmesi için, ilerlemekte olduğu bitiş bölgesine girerken topa sahip olması gerekir. Top ya bitiş alanına taşınır ya da bitiş alanı içinde duran bir oyuncuya atılır.
Saha Golü
Bir takım gol atamazsa ancak gol bölgesine yeterince yakınsa, saha golü atmayı tercih edebilir. Bir saha golü üç puan değerindedir ve hücum takımının bir üyesinin (vurucu) topu dikmelerden geçirmesini gerektirir, son bölgenin arkasında yer alır. Saha golleri normalde yalnızca bir takım "saha golü menzili" içindeyken denenir; bu, bir takımın vurucusunun bir vuruş yapabileceği mesafe aralığıdır.
Touchdown Sonrası Sayı (PAT)
Touchdown yapıldıktan sonra, bir takım sayı peşinde koşabilir. Bir ya da iki puan için deneme seçenekleri vardır. Bir sayı denemesi "ekstra sayı" olarak adlandırılır ve belirli bir mesafeden (15 yard çizgisi) olması dışında saha golü ile aynı süreçtir. İki sayı denemesi "iki sayı dönüşümü" olarak adlandırılır ve hücumun iki yarda çizgisinden bir oyun oynamasını içerir. Hücumun iki puan kazanması için bu oyunda topu bitiş bölgesine sokması gerekir.
Güvenlik
Safariler nadirdir ve sadece savunma takımı tarafından atılabilir. Eğer bir savunma oyuncusu bir hücum oyuncusuna kendi bitiş bölgesinde müdahale ederse, iki puan verilir.
Zamanlama
Futbol oyunlarında oyunda kalan süreyi takip etmek için bir saat kullanılır. Kolej futbolu ve NFL maçları 15'er dakikalık dört çeyreğe bölünmüştür. Her çeyrek arasında molalar olduğu gibi, ikinci ve üçüncü çeyrekler arasında da devre arası olarak bilinen daha uzun bir ara vardır. Oyun saati oyun boyunca molalar, penaltılar ve oyunun durması için durur. Bu da futbol maçlarının ortalama üç saat civarında süreceği anlamına gelir ki bu da oyun saatinde ayrılan süreden çok daha uzundur.
Her oyunu zamanlamak ve takımların zaman kaybetmemesini sağlamak için bir oyun saati kullanılır. NFL ve kolej futbolunda oyun saati 40 saniye sürer. Oyun saati bir önceki oyunun bittiği andan itibaren başlar. Mola, ceza veya topa sahip olma değişikliği gibi belirli durumlarda oyun saati 25 saniyeye ayarlanır.
Futbol Ekipmanları
Futbol, oyunda kullanılan topun yanı sıra, oyuncuların sahada güvenliğini sağlamak için birden fazla koruyucu ekipman giymelerini gerektirir. Futbolcuların giydiğini göreceğiniz ekipman parçaları şunlardır:
- Kasklar
- Formalar
- Pantolon
- Kramponlar
- Omuz Pedleri
- Uyluk/Kalça/Diz Pedleri
- Kaburga Koruyucuları
- Eldivenler
- Ağız Koruyucuları
- Kuşak
Cezalar
Futbolda oyuncular kuralları ihlal ettikleri için cezalandırılırlar. Bu gerçekleştiğinde, onlara bir ceza verilir. Penaltılar genellikle takımların yarda kaybetmesine neden olur ve bu da onları dezavantajlı duruma düşürür. En yaygın futbol cezalarından bazıları tutma, ofsayt ve hatalı başlangıçtır.
Terminoloji
Futbolun temellerini öğrendiğimize göre şimdi biraz futbol dilinden ve bu sporda kullanılan bazı popüler terminolojiden bahsedelim.
Sesli: Sesli uyarı, bir takımın işitsel veya görsel bir sinyal kullanarak başlangıçta planladığı oyunu değiştirmesidir.
Arka saha: Sahanın hücum yan hakemlerinin arkasında kalan ve sadece dört hücum oyuncusuna izin verilen alanı.
Flash: Oyun kurucuyu yakalamaya çalışan ekstra savunmacıların kullanıldığı riskli bir oyun.
Sahanın aşağısında: Sahanın savunma tarafından kontrol edilen kısmı. Eğer hücum oyuncusu topu hücum çizgisinin ötesine taşırsa, topu sahanın aşağısına taşımış olur.
Son bölge: Gollerin atıldığı 10 yarda derinliğinde 53 yarda genişliğinde bir alan.
Fair Catch: Bir oyuncunun bir başlama vuruşunu veya punt'u yakaladıktan sonra koşmak istemediğini hakeme işaret etmesi ve bunun yerine yakalamanın yapıldığı saha pozisyonunu kabul etmesi.
İlk iniş: Hücum çizgisinden 10 yard uzaklıkta hayali bir çizgi. Televizyon yayınlarında izleyicilere yardımcı olmak için sahaya yansıtılan sarı bir çizgi olarak gösterilir.
Yanal: Pası atan oyuncuya paralel ya da arkasında olan bir oyuncuya atılan pas. Yan paslar, ileri paslardan farklı olarak herhangi bir oyuncu tarafından gerçekleştirilebilir.
Hücum Hattı: Bir önceki oyunun sonunda topun yerleştirildiği yeri işaretleyen hayali bir çizgi. Takımlar bir oyun başlayana kadar hücum çizgisini geçemezler.
Tarafsız Bölge: Genellikle hücum çizgisi ile eş anlamlı olarak kullanılan tarafsız bölge, hücum ve savunma çizgileri arasında kalan ve topa vurulana kadar oyuncuların giremediği hayali bir alandır (topa vuran orta oyuncu dışında).
Altı numarayı seç: Savunmadaki bir oyuncu bir pası yakaladıktan sonra topu hemen rakip takımın sayı alanına koşarak sayı yaptığında altı puan kazanır.
Punt: Hücum takımı tarafından savunma takımına yapılan bir drop kick. Bu hareket, topa sahip olmayı takımdan takıma değiştirir ve dördüncü hakta uygulanır.
Çanta: Sack, oyun kurucunun topla birlikte hücum çizgisinin gerisinde yakalanmasıdır.
Çıtçıt: Futbolda her down'un başlangıcında orta oyuncu veya uzun snapper topu bacaklarının arasından oyun kurucuya, tutucuya veya punter'a verir veya fırlatır.
Devir: Savunma takımı topu hücum takımının elinden aldığında. Bu bir durdurma (oyun kurucudan bir pas yakalamak) ya da bir fumble (topu yerden almak) olarak yapılabilir.
Top kaybı: Eğer bir takım dört denemede de ilk hak sayısına ulaşamazsa, bu durum top kaybı olarak adlandırılır ve savunma takımı topa sahip olur.
Upfield: Hücumun diğer takımın son bölgesine doğru hareket ettiği yönü ifade eder.
Dikmeler: Aralarında ekstra puanların ve saha gollerinin atıldığı futbol kale direkleri, yatay bir üst direk ve iki dikey dikmeden oluşur.
SSS
İlk hak için hücum takımının kaç yarda kazanması gerekir?
Futbolun tüm seviyelerinde, hücum oyuncuları yeni bir hak kazanmak için orijinal hücum çizgisinden on yarda ilerlemelidir. Eğer hücum takımı hak sırasında bir ceza alırsa, ilk hak işareti hareket etmez ve hücumun başlangıcından itibaren on yarda kazanmaları gerekir. Hücum dört hak içerisinde en az on yarda kazanamazsa top rakibe geçer.
Futbol nasıl işliyor?
Futbolda amaç, diğer takımdan daha fazla sayı yapmaktır. Bir takım hücumdayken sayı yapmaya ve savunmada rakibinin sayı yapmasını engellemeye çalışır. Futbol hücumları, topu havadan geçirerek veya yerden taşıyarak topu sahanın aşağısına, rakip takımın son bölgesine doğru hareket ettirir. Takımlar öncelikle touchdown ve saha golleriyle puan kazanır. Bir touchdown (altı puan), bir oyuncu topu end zone'a taşıdığında ya da end zone'da topu yakaladığında elde edilir. Saha golü (üç puan), bir takımın vurucusunun topu bitiş alanının arkasındaki kale direklerine doğru başarılı bir şekilde vurmasıyla atılır. Takımlara sahada on yarda ilerlemeleri için downs olarak bilinen dört deneme hakkı verilir; eğer başarılı olurlarsa, dört deneme hakkı daha verilir. Bu, bir takım bitiş bölgesine ulaşana veya topa sahip olmayı kaybedene kadar devam eder.
Futbolda fazla mesai nasıl işliyor?
Bazen futbol maçlarının normal süresi iki takımın aynı skoru elde etmesiyle sona erer: bu durumlarda maç "uzatma" olarak bilinen bir uzatma süresine girer. NFL'de uzatma, normal sürenin bitiminden sonra oynanan ve her takımın topa sahip olma ve gol atma şansı bulduğu 10 dakikalık bir periyottan oluşur. Topa ilk sahip olan takım yazı tura atışı ile belirlenir ve diğer takıma sayı yapma şansı vermeden oyunu bitirebilmelerinin tek yolu açılış hücumlarında bir touchdown yapmalarıdır. Gol atılamazsa, diğer takımın gol atma şansı olur ve gol atamazlarsa veya diğer takımın skorunu yakalayamazlarsa oyunu kaybederler. Uzatmalar bittikten sonra iki takım berabere kalırsa, oyun berabere olarak kaydedilir. Sezon sonrasında, bir kazananın kaydedilmesi gerektiğinden, oynanabilecek uzatma periyotlarının sayısında bir sınırlama yoktur, ancak dört uzatmadan sonra, bir kazanan ilan edilene kadar sürekli oyun başlar.
